Öğrenme güçlüğü, bir çocuğun zekası normal yada normalin üstünde olmasına rağmen dinleme, düşünme, anlama, kendini ifade etme, okuma-yazma veya matematik becerilerinde yaşıtlarına ve zekasına oranla düşük başarı göstermesidir.Bu kişiler çoğunlukla dinlerken zorlanırlar, dinlediklerini özümseyemezler, bildiklerini sözlü ve yazılı olarak ifade edemezler;başta sözel ve görsel beceriler olmak üzere çeşitli beceri alanlarını bir arada kullanmakta sorun yaşarlar.Özel öğrenme güçlüğü yaşayan kişiler , okurken ve yazarken hatalar yapabilirler, okuduklarını anlayamazlar, düşüncelerini yazamazlar; matematik kavramları zayıf olabilir.

Öğrenme ve algılama sorunu çocuğun doğumu ile başlar. Eğitim süreci içinde edinilemez. Yaşam boyu süren bir bozukluktur. Dil gelişimi ve kullanımı, konuşma, okuma-yazma, matematik becerilerini etkileyen bir sorun olduğu için, bireyin eğitimini, mesleğini, sosyal ilişkilerini, günlük aktivitelerini, benlik saygısını etkiler.

Çocuğun zihinsel yeteneği olmasına rağmen, akademik açıdan gerilik göstermesi, öğrenme güçlüğünün en çarpıcı özelliğidir.

Birçok çocuk için öğrenme güçlüğü okula başladıklarında ve akademik beceriler kazanmakta başarısız olduklarında göze çarpar.

Görülme olasılığı erkeklerde kızlara oranla 4-6 kat daha fazladır.

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜNÜN NEDENLERİ

Öğrenme güçlüğünün bazı nedenleri;

1.Beyin Hasarı

Hamilelik, doğum yada doğum sonrası ilk aylarda bazı risk faktörlerinin merkez sinir sisteminin olumsuz etkilendiği bildirilmektir.Bu

faktörler ciddi derecede etkili olduğunda bebeğin ölümüne neden olabileceği gibi, orta derecede zeka geriliklerine yol açabilmekte

hafif derecede ise öğrenme bozukluğuna neden olabileceği ileri sürülmektedir.

2.Kalıtımsal Nedenler

Bazı araştırmacılar, öğrenme bozukluğu olan çocukların ve gençlerin %-60’ında sorunun katılımsal olabileceğini ileri sürmüşlerdir.

3.Nörolojik Fonksiyonlarda Bozukluklar

Bazı araştırmacılar öğrenme bozukluğunun birden çok alanda işlev bozukluğunun bağlı olduğunu ileri sürmektedirler. Öğrenme

sürecini açıklamak için 4 aşama tanımlamaktadır.

a) Giriş aşamasındaki bozukluklar

Bu aşama, gelen bilgilerin uyarıların duyu organlarından beyine girmesi, algılanmasıdır. Bu aşamadaki bozukluklar görsel, işitsel,

mekansal, dokunsal algı bozukluklarıyla ilgili olabilirler. Harfleri ters dönmüş (b-d, 6-9, u-n , gibi) algılayabilirler. Tüm sözcüğü ters

çevirebilirler (çok yerine koç yapabilirler.) Benzer sesleri karıştırır (f-v , b-m gibi)yönergeleri dinlemekte zorlanabilirler. Bu kişiler

yönleri karıştırabilir, uzaklıkları algılayabilirler.

b) İşlem Aşamasındaki Bozukluklar

Bu aşamada görme, işitme vb ile beyne gelen bilgiler, beyne yerleşmeye başlar.Bunun içinde kişinin gelen yeni bilgilerle eski bilgiler

arasında bağlantı kurabilmesi, onları doğru kutulara yerleştirilmesi gerekir.Bunun içinde kişinin genel bilgileri sıraya koyabilmesi,

soyut kavramlar oluşturabilmesi, neden-sonuç ilişkileri kurması gerekir. Örneğin portakal bir bitkidir, lalede bir bitkidir ve ikisi

arasında bazı ortak özellikler vardır. Veya şu anda mart ayındayız haziran ayına 3 ay kaldı gibi. Bu aşama gelen bilginin

kaydedilmesi , organize edilmesi, anlaşılması ve işleme koyulup yorumlanmasıdır. Bu aşamada sıraya koyma, soyutlama ve

organizasyon gerçekleşir. Öğrenme bozukluğu olan kişilerde bu becerilerin birinde ya da tümünde bir bozukluk söz konusudur.

Günlerin, ayların alfabedeki harflerin karıştırılması tipiktir.

c) Bellek (depolama) aşamasındaki bozukluklar

Bu aşamada anlaşılan bilginin tekrar kullanılmak üzere depolanması söz konusudur. Öğrenme bozukluğunda daha çok kısa süreli

bellek bozuklukları görülür. Kısa süreli görsel işitsel bellek bozuklukları genellikle birlikte ortaya çıkar.

d) Çıkış aşamasındaki bozukluklar

Bu aşama , beynin bilgiyi mesaj olarak hücrelere, kaslara dil yada motor etkinlik alanlarına göndermesi sürecidir. Öğrenme

bozukluğu yaşayan kişi bir konuyu anlatmaya çalışırken yazarken, okurken bir problemi çözmek için plan oluştururken güçlük yaşar.

Çıkış aşamasındaki zorluklar öğrenme bozukluğunun fark edilmesini sağlar, okurken motor alanında yazı yazarken , ip atlarken,

bisiklete binerken güçlük yaşarlar.

ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜNÜN TANISI

Psiko-Pedagojik değerlendirme

Bu değerlendirmede zihinsel(bilişsel)akademik, psikolojik ve nöro-gelişimsel işlevler incelenir.

Değerlendirmede anne-baba ile görüşme, çocuğun gelişimsel öyküsünün alınması, gözlem, okuldan ve öğretmenden alınan ve

herhangi alanda bozukluk olduğunun saptanması için kullanılan bireysel testlerden yararlanılır. Değerlendirme ve tanı hangi sorunlara

psiko-pedagojik çerçevede bir terapi uygulanacağına ve hangi tekniklerin kullanılacağına karar verilmesini de sağlar.

Aile değerlendirilmesi

Anne- baba tutumları , beklentiler aile içi etkileşimler değerlendirilir. Aile içinde benzer sıkıntı yaşayan kişilerin olup olmadığı

araştırılır.

Psikiyatri değerlendirme

Gerekli olduğu durumda bir çocuk psikiyatrisinden çocuğu psikiyatrik açıdan değerlendirmesi istenir; belli durumlarda ilaç kullanımı

düşünülebilir. Çocuk psikiyatristinin herhangi bir sorun olmadığı konusunda görüşleri alınır.

Tıbbi değerlendirme

Çocuğun öğrenmesini etkileyen tıbbi bir sorun olup olmadığını anlamak için nörolog yada başka uzmanlardan yardım alınabilir.

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜNÜN TÜRLERİ

Öğrenme güçlüğü olan çocuklarda ortak  birçok özellik olsa da bu bozukluk genellikle öğrenmenin bir alanında daha ağırlıklı olarak

ortaya çıkar. Bazı çocuklar okuma alanında daha çok zorlanırken, bazıları yazı yazmada, bazıları da aritmetik alanında daha ağırlıklı

olarak zorluklar yaşayabilirler.

Gelişimsel Konuşma ve Dil Güçlüğü

Dil alanındaki zorluklar genellikle öğrenme güçlüğünün ilk habercisidir. Bu kişiler konuşmayı bir iletişim aracı olarak kullanmada çok

becerikli değillerdir; isteklerini veya düşüncelerini düzgün bir dille ifade etmede ve kendilerini anlatılan bir konuyu tam olarak

kavramada zorluk yaşayabilirler.

Akademik Beceri Güçlüğü

Okuma Güçlüğü

Bu sorunun diğer adı da ‘disleksi’dir. Okumayı öğrenmek için yerine getirilmesi gereken aşamalar oldukça karışıktır.

Kişinin sayfa üzerinde belli bir yere odaklanması ve göz hareketlerini sayfa boyunca kontrol etmesi gerekir.

-Harflerle eşleştirecek sesleri öğrenmesi gerekir.

-Sözcüklerin anlamını ve grameri bilmek gerekir.

-Okunan metinle ilgili fikirler ve imgeler oluşturmak gerekir.

-Bilinen konularla yeni öğrenilen konuları birleştirebilmek gerekir.

Eğer bir çocuk bu alanlardan bazılarında zorlanıyorsa, okumayı sökmede ve okuduğunu anlamada da zorluklar yaşayacaktır.

Yazma Güçlüğü

Yazılı ifade, iletişimin en üst düzey ve en karmaşık halidir. Yazılı ifade, sözel dili kullanmayı , okuma yeteneğini, kelimeleri hatasız

olarak yazabilmeyi , yazım kurallarını bilmeyi ve ifade edilmek istenen konuyu ya da düşünceyi okuyan kişiye de anlamlı gelecek

şekilde planlamayı gerektirir. Bu alanlardan bazılarında zorlanan bir çocuğun duyduğu bir metni yazıya dökerken veya zihninden bir

kompozisyon oluşturup yazarken bir takım güçlüklerle karşılaşması doğaldır.

Yazma Becerisi, yaşıtlarına oranla el yazısı okunaksız ve çirkindir.Sınıf düzeyine göre yazı yazması yavaştır, yazarken bazı harf ve

sayıları, kelimeleri ters yazar, karıştırır b-d, m-n, i-i, 2-5, d-t, g-g, g-y, ve-ev gibi .Yazarken bazı harfleri, heceleri atlar yada

harf/hece ekler, sınıf düzeyine göre yazılı imla ve noktalama hataları yapar. Küçük- büyük harf, noktalama, hece bölme hataları,

yazarken kelimeler arasına hiç bosluk bırakmaz yada bir kelimeyi iki-üç parçaya bölerek yazar.

Örneğin (Ka lem), (ya pa bil mek) gibi.

Aritmetik Güçlüğü

Bu bozukluğu yaşayan çocuklar, zaman kavramını öğrenme, yön bulma, sıralama zamanını planlama , isimleri hatırlama gibi alanlarda

zorlanırlar. Sayıları görsel olarak zihinlerinde canlandırıp belli bir sıraya sokamazlar. Zihinden işlem yaparken güçlük yaşarlar,

para hesabını çok zor öğrenirler. İşlem yaparken sayıları karıştırabilirler, eldeleri unutabilirler, toplama ile başlayıp çıkarma ile devam

edebilirler. Matematik ile ilgili kuralları akıllarında tutmada zorlanabilirler.

Sözel Olmayan Öğrenme Güçlüğü

Bu en nadir rastlanan öğrenme bozukluğu türüdür ve belirtileri başlıca üç alanda toplanır. Bunlar, vücudu kullanmada ve el

becerisinde zorlanma, görsel-mekansal organizasyonda zorluk ve sosyal beceri gerektiren ortamlarda çevreden gelen mesajları

yorumlamada, beden dilini anlamada ve duruma uygun, sezgiye dayanan tepkiler oluşturmada zorlanmadır. Bu çocukların zorluklara

ağırlıklı olarak görsel algılama becerisi gerektiren alanlarda olduğu için, çevrelerini tanırken daha çok soru sormaya dayanan bir

öğrenme biçimi geliştirirler.

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ  OLAN ÇOCUĞUN ÖZELLİKLERİ

* Zeka düzeyi normal yada normalin üzerindedir. Ancak kendi yaş seviyelerine uygun olarak okuma ve yazma becerilerini

sergileyemezler.

* Ev ödevlerini almaz, eksik alır, ev ödevlerini yaparken yavaş ve verimsizdir. Ders çalışırken yavaş ve verimsizdir, ders

çalışırken sık sık ara verir, çabuk sıkılır.

* Organize Olamaz. Odası, çantası, eşyaları ve giysileri dağınıktır. Defter ve kitaplarını kötü kullanır ve yırtar, yazarken

gereksiz satır atlar, boşluk bırakır, sayfanın belirli bir kısmını kullanmaz, zamanını ayarlamakta güçlük çeker, düşüncelerini organize

edemez.

* Tembel, ilgisiz, yeterince olgunlaşmamış ya da davranış sıkça yakıştırılan sıfatlardır.

* Sözel testlerde başarılı, ancak yazılı testlerde daha başarısızlardır.

*   Sanat, drama, müzik, tasarım ve hikaye anlatma gibi alanlarda yeteneklidirler.

*   Kendilerini aptal gibi hissederler, kendilerini değerlendirmede yetersizdirler.

*  Başarısızlıklarını kapatmak için taktikler bulmada yeteneklidirler.

* Başarısız oldukları taktirde kolayca hayal kırıklığına uğrayıp, geri çekilip soğuyabilirler.

* Kolaylıkla bulundukları ortamın dışına çıkabilir, sık sık hayale dalabilirler ve zamana ilişkin süreçleri algılamada güçlük

çekebilirler.

* Hareketlidirler, yerlerinde oturamazlar el ve ayakları devamlı kıpırdar.Bazıları da çok yavaş hareket eder.

* Konsantrasyon güçlükleri vardır.Dikkat süreleri kısadır, kolayca dağılır.

* Dikkatini yaptığı işe verse bile öğrenme ve anlamada zorlanırlar.

* Yazarken, okurken harfleri karıştırırlar, hece-harf atlarlar , ters okur ve yazarlar, ilaveler eksiklikler görülebilir.

* Uzaklık, derinlik algıları bozuktur.

* Yazıları , okumaları bozuktur ve yazma-okuma hızları düşüktür.

* Yaptıkları herhangi bir hatayı defalarca tekrarlar, okuduğunu anlamakta zorlanırlar.

* Düşüncelerini yazılı ve sözlü olarak ifade etmekte güçlük çekerler.

* İmla ve noktalama hataları sık görülür.

* Zaman kavramlarını karıştırabilirler(önce-sonra, dün-bugün, -sonra). Zamanı iyi kullanamazlar.

*Oryantasyon (yönetim) becerileri, sağ- sol karıştırır, yönünü bulmakta zorlanır, doğu-batı, kuzey-güney kavramlarını karıştırır.

Alt-üst, ön-arka kavramlarını karıştırır, zamana ilişkin kavramları (dün-bugün önce-sonra gibi) karıştırır. Gün ay, yıl, mevsim

kavramlarını karıştırır. Saati öğrenmekte zorlanır.

* Motor Beceriler, Top yakalama, ip atlama gibi hareket ve oyunlarda yaşıtlarına oranla başarısızdır. Sakardır, düşer, yaralanır,

istemeden bir şeyler kırar. Çatal-kaşık kullanmakta, ayakkabı-kravat bağlamakta zorlanır, ince motor becerilere dayalı işlerde

(düğme ilikleme, makas kullanma, boncuk dizme gibi) zorluk çeker.

* Sayı kavramlarını anlamada zorluk çekerler. Matematik sembollerini karıştırırlar.

* Matematikte problemi siz okursanız çözer, kendisine verirseniz çözemez.

* Çarpım tablosunu ezberlemede güçlük çekerler.

* Çoğu dağınıktır.Masa ve çantaları düzensizdir.

* Okulda yaşadıkları başarısızlık nedeniyle okula gitmekte isteksiz davranabilirler.

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜNÜN TEDAVİSİ

Bu sorun profesyonel yardım gerektirir.
Öğrenme güçlüğünün tedavisi EĞİTİMDİR. Bu eğitim okulda verilen eğitimden farklıdır. Çocuk normal bir okulda eğitimine devam

ederken bireysel yada grup halinde özel bir eğitime alınır.

Eğitimlerinde görsel, işitsel, dokunma ve kinestetik algının geliştirilmesini, dikkat ve bellek, ardışıklık yeteneklerinin arttırılmasını,

motor koordinasyon becerilerinin geliştirilmesini içermektedir. Ayrıca dinleme, konuşma, okuma-yazma (dil) becerilerinin

geliştirilmesi, kavram ve düşünme süreçlerinin gelişiminin desteklenmesinin bu süreç eğitimi içerisinde yer almaktadır.

Öğrenme güçlüğünü ortadan kaldıracak bir ilaç tedavisi bulunmamaktadır.

Öğrenme bozukluğu olan çocuklar, tanı ve değerlendirmelerinden elde edilen bilgilerle oluşturulan özel eğitim programları ve

terapiler yardımı ile zorlandıkları beceri alanlarında kendilerini geliştirip, öğrenmeleri için gerekli olan beceri alanlarını bir arada

kullanma konusunda yol alabilirler.

Kurumumuzda uzman eğitimciler  ve psikologlar tarafından her çocuğun özelliğine göre özel akademik-psiko- pedagoji eğitim

programı hazırlanır ve uygulanır.

Bu programda hizmet veren uzman kadromuz üniversitelerden lisans ve lisansüstü dereceye sahip

Özel eğitim uzmanları,

Zihinsel Sınıf Öğretmenleri,

Psikologlardan oluşmaktadır.