Konuşma ve dil terapisi; çocuklarda ve erişkinlerde konuşma, dil, iletişim, yutma bozukluklarının yönetimi ve tedavisi ile ilgilidir.

Dil ve konuşma terapisti (DKT); dil ve konuşma terapisi alanında lisans eğitimi veren fakülte veya yüksekokullardan mezun veya diğer lisans eğitimleri üzerine dil ve konuşma terapisi alanında yüksek lisans veya doktora öğrenimi görmüş; bireylerin ses, konuşma ve dil bozukluklarının önlenmesi için çalışmalar yapan ve ilgili uzman tabip tarafından teşhisi konulmuş yutkunma, dil ve konuşma bozukluklarının rehabilitasyonunu sağlayan sağlık meslek mensubudur. (Resmi Gazete – Sayı.27916)

Türkiye’de bu eğitim, yüksek lisans ve doktora düzeyinde sadece Anadolu Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Dil ve Konuşma Bozuklukları Anabilim Dalında (DİLKOM’da) verilmektedir. 6225 sayılı mini torba kanun, 26 Nisan 2011 tarihli, 27916 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yasanın yürürlüğe girmesiyle beraber “Dil ve Konuşma Terapisti” unvanı yasalaşmıştır.

Türkiye’de 80’e yakın dil ve konuşma terapisti bulunmaktadır. Sayıları az olmasına rağmen, Türkiye’nin birçok iline dağılmış durumdadırlar.  Dil ve konuşma terapistinin bulunmadığı yerlerde, terapiye ihtiyaç duyan birey ya da birey yakınlarının, kendilerine en yakın ilde görev alan bir dil ve konuşma terapistine başvurmalarını tavsiye ederiz.

Dil ve Konuşma terapisi nasıl yapılır?
Dil ve Konuşma Terapisi şunları içerir:

Dil Müdahale Faaliyetleri: DKT; dil gelişimini teşvik etmek için oyun, konuşma, resimler, kitaplar ve nesneler vasıtasıyla çocukla iletişime geçer. Terapist, doğru telaffuzu modelleme ve dil becerileri oluşturmak için tekrarlama egzersizlerini kullanabilir.
Artikülasyon Terapisi: Hece veya ses üretiminde, egzersizler terapistin çocuk için doğru modeli seslemesi ve hecelemesini içerir. Terapistin çocukları teşvik ettiği oyunun seviyesi, çocuğun yaşına uygun ve özel ihtiyaçları ile ilgilidir. DKT, fiziksel olarak “r” sesi gibi bazı seslerin nasıl çıkarılacağını dil hareketleriyle çocuğa gösterir.
Oral-Motor/Beslenme ve Yutma Terapisi: DKT; yüz masajı, çeşitli dil, dudak ve çene egzersizleri de dâhil olmak üzere ağız kaslarını güçlendirici aktiviteleri düzenler. Terapist ayrıca farklı yiyecek dokuları ve ısılarını kullanarak çocuğun yutma farkındalığını yükseltir.
Kimler dil ve konuşma terapisine ihtiyaç duyar?
Dil ve Konuşma terapisi gerektiren durumları kısaca şöyle özetleyebiliriz:

Artikülasyon bozukluğu, yani bazı sesleri söyleyememe ya da yanlış söyleme (Halk arasında harfleri söyleyememe denir),
Konuşurken sesin kısılması, çatlaması gibi ses problemleri,
Gecikmiş konuşma, örneğin üç yaşına gelmiş bir çocuğun konuşmaması ya da çok kısa cümleler kurarak konuşması,
Kekemelik,
Afazi, dizartri gibi beyin kanaması, kaza gibi travmatik beyin hasarlarının neden olduğu dil ve konuşma bozuklukları,
Yutma problemleri,
Down Sendromu, Otizm gibi nedenlerden kaynaklanan dil ve konuşma bozuklukları,
Dudak ve damak yarıklığı gibi anomalilere bağlı dil ve konuşma problemleri,
İşitme engeline bağlı dil ve konuşma bozuklukları